Mastic gum, hay còn gọi là nhựa cây mastic, là một loại nhựa tự nhiên được chiết xuất từ cây Pistacia lentiscus, một loại cây thường xanh mọc chủ yếu ở đảo Chios, Hy Lạp. Trong hơn 2.500 năm, nhựa cây này đã được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ sức khỏe răng miệng, tiêu hóa và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Với các đặc tính chống viêm, chống oxy hóa và kháng khuẩn, mastic gum đang ngày càng thu hút sự chú ý trong y học hiện đại. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về mastic gum, lợi ích sức khỏe, ứng dụng y học, các bệnh mà nó có thể hỗ trợ điều trị và cách sử dụng hiệu quả.
Mastic Gum Là Gì?
Mastic gum là nhựa được lấy từ thân và cành của cây Pistacia lentiscus, thường được gọi là “nước mắt Chios” do hình dạng giọt nhựa trong suốt khi mới chảy ra. Sau khi thu hoạch, nhựa này được làm khô và chế biến thành dạng viên, bột, hoặc kẹo cao su tự nhiên. Mastic gum có hương vị đặc trưng, ban đầu hơi đắng, sau đó chuyển sang vị thơm nhẹ nhàng, giống như thông hoặc tuyết tùng. Với lịch sử sử dụng lâu đời, mastic gum không chỉ là một sản phẩm y học mà còn được sử dụng trong ẩm thực và mỹ phẩm ở khu vực Địa Trung Hải.
Lợi Ích Sức Khỏe Của Mastic Gum
Mastic gum chứa hơn 120 hợp chất hóa học, bao gồm triterpen, chất chống oxy hóa và các hợp chất chống viêm, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe tiềm năng. Dưới đây là một số lợi ích chính được nghiên cứu:
Hỗ Trợ Sức Khỏe Tiêu Hóa: Mastic gum được biết đến với khả năng làm dịu các vấn đề tiêu hóa như chứng khó tiêu (dyspepsia), ợ nóng và đau dạ dày. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy những người dùng 350mg mastic gum ba lần mỗi ngày trong 3 tuần đã giảm đáng kể các triệu chứng khó tiêu. Nhựa cây này cũng giúp giảm axit dạ dày và bảo vệ niêm mạc dạ dày, hỗ trợ điều trị các vấn đề như viêm loét dạ dày.
Kháng Khuẩn và Điều Trị Nhiễm H. Pylori: Mastic gum có đặc tính kháng khuẩn mạnh, đặc biệt chống lại vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori), một nguyên nhân chính gây loét dạ dày và ung thư dạ dày. Một nghiên cứu năm 1998 trên Tạp chí Y học New England cho thấy liều thấp 1mg mỗi ngày trong 2 tuần có thể tiêu diệt H. pylori. Tuy nhiên, hiệu quả có thể khác nhau, và một số nghiên cứu cho thấy mastic gum hoạt động tốt hơn khi kết hợp với kháng sinh.
Cải Thiện Sức Khỏe Răng Miệng: Nhựa cây mastic giúp giảm sự tích tụ mảng bám trên răng, ngăn ngừa sâu răng và viêm nướu. Một đánh giá năm 2023 cho thấy việc nhai mastic gum có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh răng miệng, đồng thời kích thích sản xuất nước bọt, giúp cân bằng độ pH trong miệng.
Hỗ Trợ Bệnh Viêm Ruột (IBD): Mastic gum có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm ruột như bệnh Crohn. Một nghiên cứu nhỏ cho thấy những người dùng mastic gum trong 4 tuần đã giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và các dấu hiệu viêm như IL-6 và protein phản ứng C (CRP). Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu hiện nay dựa trên động vật, và cần thêm thử nghiệm lâm sàng trên người để xác nhận hiệu quả.
Giảm Cholesterol và Hỗ Trợ Sức Khỏe Tim Mạch: Một nghiên cứu cho thấy mastic gum có thể làm giảm cholesterol toàn phần và glucose huyết tương, đặc biệt ở những người thừa cân hoặc béo phì. Điều này có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, mặc dù cần thêm nghiên cứu dài hạn để xác nhận.
Kháng Viêm và Chống Oxy Hóa: Nhờ đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, mastic gum có thể hỗ trợ giảm viêm trong các tình trạng như viêm khớp hoặc hen suyễn dị ứng. Một nghiên cứu trên chuột cho thấy mastic gum làm giảm viêm đường hô hấp và tăng cường chức năng phổi
Tiềm Năng Phòng Ngừa Ung Thư: Một số nghiên cứu trên tế bào và động vật cho thấy mastic gum có thể ức chế sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt và đại tràng nhờ vào các triterpen. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên người còn hạn chế, và không nên sử dụng mastic gum để thay thế điều trị ung thư truyền thống.
Ứng Dụng Y Học và Các Bệnh Có Thể Hỗ Trợ
Mastic gum đã được Cơ quan Quản lý Dược phẩm Châu Âu (EMA) phê duyệt để điều trị các rối loạn tiêu hóa nhẹ và viêm da. Dưới đây là các bệnh mà mastic gum có thể hỗ trợ:
– Loét Dạ Dày và Tá Tràng: Nhờ khả năng kháng H. pylori và bảo vệ niêm mạc dạ dày, mastic gum được sử dụng để hỗ trợ điều trị loét dạ dày và tá tràng.
– Bệnh Viêm Ruột (IBD): Mastic gum có thể làm giảm viêm và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân mắc bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng.
– Rối Loạn Tiêu Hóa: Chứng khó tiêu, ợ nóng và đau bụng có thể được cải thiện nhờ mastic gum.
– Bệnh Răng Miệng: Viêm nướu, mảng bám và hơi thở có mùi được giảm thiểu khi nhai mastic gum.
– Hen Suyễn Dị Ứng: Tính chất chống viêm của mastic gum có thể làm giảm viêm đường hô hấp.
– Cao Cholesterol và Bệnh Tim: Mastic gum có thể giúp giảm cholesterol và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Cách Sử Dụng Mastic Gum
Mastic gum có thể được sử dụng dưới nhiều dạng khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sức khỏe. Dưới đây là các cách sử dụng phổ biến:
Nhai Kẹo Cao Su Mastic
– Liều lượng: Nhai 350mg mastic gum 3 lần mỗi ngày, mỗi lần ít nhất 5 phút, sau bữa ăn.
– Mục đích: Cải thiện sức khỏe răng miệng, giảm H. pylori và hỗ trợ tiêu hóa.
– Lưu ý: Không sử dụng kẹo mastic có chứa men vi sinh nếu mục đích là ngăn ngừa sâu răng, vì nó có thể làm tăng độ axit của nước bọt.
Dùng Viên Nang Mastic Gum
– Liều lượng: Dùng 250mg viên nang 4 lần mỗi ngày hoặc 1g mỗi ngày, chia thành 2 liều, trong 14 ngày (đối với H. pylori) hoặc 4 tuần (đối với IBD).
– Mục đích: Điều trị nhiễm H. pylori, cải thiện triệu chứng IBD hoặc khó tiêu.
– Lưu ý: Nên dùng giữa các bữa ăn để tối ưu hóa hiệu quả.
Nước Súc Miệng Mastic Gum
– Cách dùng: Thêm 2 giọt dầu mastic gum vào 50ml nước, súc miệng và nhổ ra.
– Mục đích: Làm sạch khoang miệng, giảm vi khuẩn và hơi thở có mùi.
Dạng Bột hoặc Dầu Mastic
– Cách dùng: Nghiền mastic gum thành bột và pha với nước hoặc sử dụng dầu mastic bôi ngoài da để điều trị viêm hoặc vết thương nhỏ.
– Lưu ý: Chỉ sử dụng các sản phẩm từ nguồn uy tín để đảm bảo an toàn.
Lưu Ý và Tác Dụng Phụ
Mastic gum thường an toàn và ít gây tác dụng phụ, nhưng một số người có thể gặp khó chịu nhẹ ở dạ dày hoặc buồn nôn. Những người sau nên tránh sử dụng:
– Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
– Người dị ứng với cây Pistacia hoặc các loài cây tương tự như hạt điều.
– Người đang dùng thuốc khác, vì mastic gum có thể tương tác với một số loại thuốc.
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng mastic gum, đặc biệt nếu bạn có tình trạng sức khỏe mãn tính hoặc đang dùng thuốc.
Kết Luận
Mastic gum là một phương thuốc tự nhiên với lịch sử sử dụng lâu đời và nhiều lợi ích sức khỏe tiềm năng. Từ việc hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện sức khỏe răng miệng đến khả năng kháng khuẩn và chống viêm, nhựa cây này là một lựa chọn bổ sung đáng cân nhắc trong chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để xác nhận hiệu quả và đảm bảo an toàn khi sử dụng lâu dài. Nếu bạn muốn thử mastic gum, hãy chọn sản phẩm từ các nguồn uy tín và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để đạt hiệu quả tốt nhất.